Yeni Toplumsal Hareketler Ara 8. Deneme Sınavı

Durkheim toplumun değişmesini nüfusun artması ve iş bölümünün gelişmesi ile ilişkilendirmiştir.  Ona göre iş bölümünün gelişmesinin üç temel nedeni vardır. Birincisi belli bir coğrafyada yaşayan nüfus yoğuluğunun artması, ikincisi buna bağlı olarak kentlerin gelişmesi, üçüncüsü de kentlerde yaşayan sosyal kitlenin artışına bağlı olarak sosyal hacmin çoğalmasıdır. Doğru cevap B'dir.

Castells'in ağ kuramında toplumsal hareketler için birincil öncelik başarı ya da başarısızlık değildir, var olmaktır. Doğru cevap C'dir.

Modernite’nin öbür boyutu kapitalizmdir. Kapitalizm pazarda gerçeklesşen rekabeti ve iş gücünün metalaşmasını içerir. Modern toplumda bireylerin aktivitelerini eşgüdümlü hale getirmek için enformasyon ve bireyleri kontrol altında tutabilmek için denetim sistemleri gelişir. Doğru cevap B'dir.

Radikal Feminizm kadınları özgürleştirmenin yolunun tamamen yeni bir düzenden geçmesi gerektiğini vurgulayan yaklaşımdır. Kadınların başarı kazanma yollarını erkeklerinkinden farklı organizasyonlarda aramaya yönelir. Bütüncül bir kadın bağımsızlığının bireysel değişimle mümkün olabileceğini savunmaktadır. Doğru cevap D'dir. 

Inglehart (1990), toplumsal değişme ile kimlik arayan davranışlar arasındaki ilişkinin postmodernizmin dört özelliğinden kaynaklandığını öne sürer (aktaran Johnston, Larana ve Gusfield,1999:139); 

• Maddi zenginlik, 

• Aşırı bilgi yüklemesi, 

• Alternatif kültürel çeşitliliğin birey üzerinde yarattığı karmaşa, 

• Sistemin bireyin kendini tanımlaması için kurumsal temelli ve kültürel normatif alternatifleri sağlama konusunda yetersizliği.

Türkiye de 1980 askeri darbesi siyasal hayatta bir alan yaratarak farklı feminizmlerin ortaya çıkmasına araç olmuştur ve böylelikle II. Dalga Kadın Harekatı başlamıştır.

Anomi; bir toplumun normlarının etkisizleşmesi, çöküntü, karışıklık ya da çatışma olması durumunu ifade eder. Ekonomik değişim çok hızlı olabilir. Bu durumda ahlâki düzenlemeler farklılaşma ile uzmanlaşmanın artışına ayak uyduramayabilir ve toplumda anormal bir iş bölümü görülebilir. Doğru cevap A'dır.

Türkiye’de erkeklik konusunda ilk kuramsal çalışmalar arasında, Deniz Kandiyoti’nin Müslüman toplumlarda erkeklik paradoksları üzerine yaptığı
çalışma (1994), Arus Yumul’un Türkiye’deki erkeklik durumlarını değerlendiren çalışması (1999) ve  alan araştırmasına dayalı, feminist bir çerçeveden gerçekleştirilmiş bir başka erkeklik konulu çalışma ise Serpil Sancar’ın 2009 yılında yayınladığı Erkeklik: İmkansız İktidar: Ailede, Piyasada ve Sokakta Erkekler adlı çalışması yer almaktadır

Calhoun, “19. yüzyıl Başlarının Yeni Toplumsal Hareketleri” başlıklı nükteli bir makale ile YTH kavramsallaştırmasına eleştirel yaklaşmıştır. 19. yüzyılda etnik azınlık kadın ve işçi hakları ile dinsel canlanışa yönelik düzenli bir biçimde yürütülen hareketlerin de özerklik ve kimlik taleplerini vurguladığını öne sürerek toplumsal hareketlerin yaygınlaşmasının moderniteye özgü olduğunu ve özel bir açıklama gerektirmediğini belirtmiştir. Doğru cevap A’dır.

Devleti ele geçirmeyi amaçlayan eski hareketlerin tersine YTH, politika belirleyicileri üzerinde lobicilik yapmayı ve kamuoyunu etkilemeyi hedeemiştir.

Bireysel kimlik kavramı çoğu sosyolog açısından doğası gereği tartışmalıdır. Cinsiyet ve soya ilişkin bağlardan bağımsız olarak bir kişinin kim olduğunu ve toplumsal süreçlerde neye dönüştüğünü ifade eder. Birkaç açıdan bireysel kimlik toplumsal hareketlere katılımın anlaşılmasında önemlidir. Bütün olarak kişisel özelliklerle ilişkilidir, biyolojik kalıtım ve toplumsal yaşamın etkileşimiyle inşa edilir, kendine özgü bir biyografi olarak toplumsal hareketlere dahil edilir ve içselleştirilir.

Bir kolektif davranış türü olan toplumsal hareketler, süreklilik ve organize olmak gibi özellikler taşıması açısından diğerlerinden ayrılmaktadır. Çünkü toplumsal hareketlerde bulunan, üzerinde anlaşılmış belirlenmiş ortak hedef, belli bir birikim sonunda şekillendiği için sürekliliği ve organize edilmeyi gerektirmektedir. Bu açıdan seçenekler arasındaki feminizm hareketi toplumsal hareket niteliği taşımaktadır. Doğru cevap E'dir.

Öznel, yaratıcı ve bilinmeyen olan içteki “ben”dir (I). Dıştaki ben ise belirlenmiş ve toplumsal aşamayı yansıtan “ben”dir. Doğru cevap D’dir.

Baskın gruplar tarafından farklı güç formlarının (toplumsal cinsiyet, ırk, sınıf ve cinsellik gibi) elde tutulması ve kullanılması. Feministler için en güçlü hegemonya biçimlerinden biri hegemonyadır. Dolayısı ile sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Sonuçları bütün coğrafyalarda gi­derek daha yoğun yaşanmakta olan küreselleşme süreci ile birlikte yeni toplumsal hareketler ve si­vil toplum politikalarının yeni biçimlerine yö­nelik yeni ortamlar oluşmaya başlamıştır. Toplumsal hareketlerin, protesto eylemlerinin kurumsallaşması ve olağanlaşması Tarrow’un deyimiyle  “toplumsal hareket toplumuna” yol açmıştır.

Kadın hareketi kavramı, kadınların, toplum içindeki konumlarını kadınlar lehine değiştirme ve iyileştirme projesi etrafında seferber edimesini anlatır.

Yeni Toplumsal Hareketler Kuramı, Marksizm’in yüksek düzeyde akademik ve yapısal yorumuna ilişkin yaşanan düş kırıklığına dayandırılmıştır. YTH paradigma olarak eski olan işçi hareketlerine, politikanın merkez olgusunun sınıf olduğunu ve politik ekonomik dönüşümün bütün toplumsal hastalıkları iyileştireceğini varsayan Marksizm ile sosyalizme ve sabit kimlikler ile çıkarlara odaklanan geleneksel liberalizme karşı olması nedeniyle yenidir. YTH anlayışı, kapitalist toplumda var olan temel iki sınıfın, burjuva ve proletaryanın mücadelesine dayalı çözümlemeyi reddeder. YTH kuramcılarına göre toplum değişmiştir ve Marks’ın ortaya koyduğu modele uygun değildir. Bir toplumsal hareket olarak adlandırılan bu oluşumların gerçekte farklı yönelimlere sahip olanların karmaşık bir gruplaşması niteliğinde olduğu öne sürülmektedir. Devleti ele geçirmeyi amaçlayan eski hareketlerin tersine YTH, politika belirleyicileri üzerinde lobicilik yapmayı ve kamuoyunu etkilemeyi hedeflemiştir. YTH ise Touraine’e göre devlet gücünü kontrol etme düşüncesinden uzaklaşması ve sivil ilişkileri dönüştürmeyi hedeflemesi nedeniyle yenidir. Doğru cevap D’dir.

Türkiye’deki kadın hareketi konusunda genellikle Kemalist devrimlerle kadın hakları elde edildiği fikrini eleştirerek, kadın hareketini daha eski tarihlere götüren ve bunu Osmanlı’da arayan isim A şıkkında verilen Serpil Çakır'dır. (Serpil Çakır'ın "Osmanlı'da Kadın Hareketi" isimli kitabı bulunmaktadır.) 

Dolayısıyla, doğru cevap A'dır. 

Köle karşıtı hareket, işçi sınıfı hareketi, sömürge karşıtı hareket ve milliyetçi ya da savaş karşıtı hareketlere bakıldığında kıtalar arası hareketlerin tarihinin aslında epeyce uzun bir geçmişe dayandığı görülmektedir