Toprak Bilgisi ve Bitki Besleme Final 10. Deneme Sınavı

Bitkilerin kökleri ile toprak çözeltisi arasında yoğun etkileşimlerin ve reaksiyonların olduğu alana denir. Bitkilerin kök yapısı, kök değinim yüzeyi Zn alımında çok etkili olduğu gibi rizosfer koşulları da dikkate alınmalıdır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Mikroorganizmaların sayesinde bitkilere faydalı olmayan organik materyallerin bitkinin alabileceği besin elementleri haline çevrilmesi olayına mineralizasyon adı verilir.

Kalsiyumun büyük bölümü bitki dokularında, diğer makro besin elementlerinden farklı olarak hücre duvarlarında yer almaktadır. Buralarda pektatlar halinde bulunan Ca, hücre duvarının şeklini almasını, güçlenmesini ve sertleşmesini sağlamaktadır. Kalsiyumun bitkilerde genç yapraklara, meyvelere ve büyüme uçlarına taşınması büyük oranda odun boruları tarafından gerçekleşmekte; soymuk borularının Ca taşınmasında rolü yok denecek kadar az olmaktadır. Bu nedenle Ca; bitkilerde hareketsiz (immobil) bir elementtir.

Bitkiler,
• Bitki besin hammaddelerinin topraktan alınması,
• Bünyelerindeki besinlerin üretilmesi ve bitki organları arasında taşınması,
• Dik durabilmeleri ve
• Sıcak havalarda terleyebilmeleri gibi işlevler için, sürekli su desteğine gerek duyarlar.

Tuz çözeltisinde bekletilen bir parça bitki kökü arı suda yıkandıktan sonra, yine arı su bulunan bir kapta bırakılırsa, yapısına aldığı iyonlarından bir bölümünün suya geri verildiğine tanık olunmaktadır. O halde, hücrelerde iyonların bağımsız şekilde, diffüzyon, osmos, iyon değişimi gibi olaylarla girip çıkabildiği bir yöre bulunmaktadır. Sözü geçen yöre hücrelerarası (intersellüler) alan ve hücre çeperlerini kapsamakta, dış yöre, bağımsız yöre veya apoplast adını almaktadır. Bu yolu izleyen iyonların hücrenin belirli bir yöresine kadar herhangi bir metabolik olayın etkisinde kalmadan, yalnızca fizikokimyasal etkinliklerle alınmasına pasif absorpsiyon denir. Metabolizmaya ket vuran etmenler açıklanan olguyu etkilememekte, yani durdurmamaktadır.

İki silisyum levhasının arasında bir alüminyum levhası varsa, buna 2:1 tipi (Si-Al-Si) kil denir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Güneşin, yağmurun, tozun, rüzgârın, yaprağın ve havanın toprakla buluştuğu A1 horizonu, toprakta en dinamik katmandır.

Bakırın bitki besin maddesi olduğu 1930’lu yıllarda tespit edilmiştir.

Mangan 20-200 mg kg^-1,  klor 2000-18000 mg kg^-1, selenyum 0,01-0,8 mg kg^-1, bakır 5-20 mg kg^-1 olarak bitki kuru maddesinde bulunmaktadır. Molibden  miktarı 0.05-0.2 mg kg^-1’dır.

Besin elementlerinin bitki bünyesine alınması, taşınması yaşamsal olaylarda kullanılması bitki fizyolojisi’nin konusudur.

Bitkilerde Zn alınımını olumsuz yönde etkileyen bitki etmeni; Rizosfer pH'sında artıştır.

Toprakta fazla miktarda P’un bulunması Fe alımını engellerken, aynı şekilde
Mn, Cu, Zn ve ağır metallerin fazla miktarda bulunması da bitkilerin Fe absorbsiyonunu olumsuz olarak etkilemektedir. Ortamda yeterince K ve Ca’un bulunmaması halinde de bitkiler Fe’den yeterince yararlanamamaktadır. Buna göre doğru cevap A'dır.

Yeterli ve dengeli gübreleme programlarının hazırlanabilmesi ve başarılı olabilmesi için gübre seçimi ve uygulanacak gübreleme yöntemleri ile ilgili olarak:
Kültürel işlemlere bağlı olarak doğru gübre formlarının seçilmesi,

- Gübrelerin suda çözülme oranları ve tuz indeksleri gibi kritik özelliklerinin dikkate alınması,
- Bitkilerin gelişme dönemlerinin göz önünde bulundurulması,
- Tahminlenen ürüne ilişkin kaldırılan besin maddesi miktarlarına dikkat edilmesi,
- Toprakta mevcut besin elementlerinin dengesizlikleri göz önüne alınması şeklinde özetlenebilir.

Ca noksanlığının domateste gözlenen belirtisi meyve çiçek burnundaki çürümelerdir.

Bakır, Demir gibi bitki besin elementleri immobil olduğu için noksanlık belirtileri öncelikle bitkinin genç
yapraklarında başlamaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir. 

Tahıl ve benzeri bitkilerde kardeşlenmenin gerilemesi, başak ve salkım oluşumlarının görülememesi, bodur büyüme ile birlikte uç yaprak sararmaları görülmektedir.

Killer, toprağa başlıca özellikler kazandıran en önemli mineral grubudur. Toprakta hemen hiçbir olay düşünülemez ki, killerin doğrudan veya dolaylı etkisi olmasın. Toprağın en önemli inorganik mineral grubu kuşkusuz killerdir. Bu minerallerin büyük bölümü, kayaçlardaki silikatlı birincil minerallerin önce ayrışıp, sonra
yeni ürünler oluşturmasıyla ortaya çıkmıştır. Kil minerallerinin büyük bölümü
0,002 mm’den küçük kristalli ve levha şeklindedir. Taşkürede en bol bulunan iki
element oksijen ve silisyumdur. Killer, nemliyken çoğunlukla plastik, kuruyken serttir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Ekim nöbeti uygulamalarında: Azot tüketimi fazla olan kültür bitkileri (kolza, mısır, şeker pancarı, patates, pamuk) ile havanın bağımsız N’unun bağlama yeteneği olan baklagiller (fasulye, nohut, mercimek, fiğ, burçak) ardışık olarak ekilmelidir.

Bitkilerin demir kapsamları üzerine;
a. Toprak tepkimesi
b. Toprağın kireç içeriği
c. Toprak sıcaklığı
d. Bitkinin türü
e. Bitkinin yaşı
f. Toprak çözeltisindeki ağır metallerin cins ve miktarı
g. Topraktaki P kapsamı etki yapmaktadır. 

Buna göre doğru cevap E'dir.

Baz bitkiler kireçli-alkalin reaksiyon gösteren topraklarda Fe’i absorbe etme özelliği göstermesine rağmen kireç Fe alınımını engellemektedir.