Temel Sürü Sağlığı Yönetimi Final 11. Deneme Sınavı

Yabanı sarımsak, hardal, kolza ve kaynaş otu hayvanların yayıldıkları merada  zehirlenmelere neden olabilecek otlar arasında yer alır. Doğru cevap E'dir. 

tüm seçenekler enfeksiyona bağlı meme hastalıklarındandır. 

Kolay sağılan ineklerde zor sağılanlara göre daha sık mastitis görülmektedir. Doğru cevap A seçeneğidir.

İnfertilite; her tür için belirli olan fizyolojik üreme döngüsü sürecinde mümkün olan yavru sayısına ulaşılamamasıdır.

Sterilite; döl almanın tamamen aksaması ya da durmasına denmektedir.

Reprodüksiyon; Dölerme, diğer bir deyişle, erkek ve dişi canlıların çiftleştirilerek yavru doğurmaları ve üretilmeleri ile ilgilenen bilim dalıdır.

Theriogenoloji ise; Erkek ve dişilerde infertilite ve steriliteye neden olan genital organların hastalıklarının tanısını, tedavilerini ve bu hastalıklardan korunma yollarını inceleyen bilim dalıdır.

Dolayısıyla verilen tanım "fertilite" kavramına aittir.

Paratüberküloz, başta sığır olmak üzere koyun - keçi gibi diğer geviş getiren hayvanları da etkileyen, tedaviye cevap vermeyen uzun süreli ishalle seyreden mikrobiyel bir hastalıktır

Enfeksiyöz Meme Hastalıkları

Viral veya bakteriyel etkenlerin neden olduğu hastalıklardır. Meme başı ve meme derisinde olabileceği gibi meme bezi dokusunda da hastalık oluşabilmektedir.

- Papillomatozis viral kökenli, iyi huylu, çoklu neoplazmaya (tümör) neden olur; özellikle genç düvelerde, genellikle meme, meme başı derisi, karın altı, baş ve boyunda görülür. Etkeni BPV’dir (Bovine Papilloma Virus).

- Şap çok bulaşıcı diğer bir viral hastalıktır. Genel durumdaki bozukluklar yanında, meme derisinde tipik lezyonlar oluşturduğu gibi meme bezi epitelinde de önemli hasara yol açar. Bunun sonucu süt yapısında ve miktarında belirgin değişiklikler olur. İnce derili meme ve memebaşı kısımlarında veziküller oluşur ve patlar, kırmızı deri altı dokusu açığa çıkar. Bu lezyonlar çok ağrılıdır.

-Akne, furunkuloz, follikülitis, apseli dermatit gibi meme başı derisindeki yarık ve çatlaklardan, irinli yangı oluşturan bakterilerin kıl follikülleri ve yağ bezlerine girmesi ve sonra deri altında diğer dokulara da yayılmasıyla, apse odakları tarzında hastalık şekillenir.

- İmpetigo, irinli deri yangısı olarak da bilinir. 2-4 mm çapında püstüller oluşur. Meme başı ve memenin alt kısımlarında görülür. Önce içi su dolu açık renkli kabarcıklar oluşur, sonra bunlar kızarık bir hal alır. İçi su dolu kabarcıklar irinleşir, patlar, kabuklaşır. Zoonoz bir hastalıktır. İnsanlara da geçer, sağımcılar başta olmak üzere özellikle çocuklarda el ve yüzde lezyonlar oluşturur.

- İntertrigo denen ve wolf meme, bacak arası dermatit, nekrotik dermatitis isimleriyle de bilinen bu hastalık ineklerde ve özellikle ilk doğumunu yapan düvelerde, çanak memeli, memesi yüksek olarak selekte edilmiş (ayıklanmış), yüksek verimli hayvanlarda görülür. Herşeyden önce şiddetli ödeme bağlı olarak düvelerde meme ve bacakların iç yüzünde şiddetli basınç ve sürtünme oluşur.

Sağım sonrası yıkanan memenin kurulanmaması ve ıslak, nemli memenin soğuğa maruz kalması sonucu meme derisinde çatlamalar görülebilmektedir. Ayrıca sağım sonrası uygulanan antiseptiklerin yanlıfl seçilmesi veya fazla deriflik kullanılması sonucu meme derisinin tahrifl olabileceği de unutulmamalıdır. Bu gibi hatalı uygulamalar ve diğer çevre flartları sonucu meme baflında hiperkeratoz veya “meme örümceği” adıyla da bilinen “black spot” hastalıkları da görülebilir.

Ülkemiz açısında en önemli, enfektif nedenleri, E. Coli, Rotavirüs, Coronovirüs,
Cryptosporidium, Salmonella spp. oluşturur.

PTY’yi oluşturan faktörler;

• Annenin çok genç veya çok yaşlı olması, yavrularının emmesine izin vermemesi,

• Mevsimsel değişimler. Aşırı sıcak ve rutubetli padoklar,

• Annenin gebelik boyunca geçirdiği immunsupresif hastalıklar veya ilaç uygulamaları,

• Doğum öncesi meme sekresyonun başlaması,

• Annenin sığırlarda doğuma 3 aydan, küçük ruminantlarda 1.5 aydan az kala, ortam değiştirmesi ve doğumun yeni ortamda şekillenmesi,

• İlk ağız sütünün sonda ile verilmesi (klostrumun ince barsaklara geçişini uzatır),

• Erken veya doğmasal deformasyonlu doğumlar,

• Yavruların yeterince ve zamanında iyi kaliteli kolostrum (ağız sütü) almaması,

• Barsak emiliminin aksamasına yol açan diğer nedenlerdir.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Kene mücadelesinde aşağıda belirtilen hususlar göz önene alınmalıdır;

• Kenelere yüksek etkili çevrede ve hayvanda kalıntılı süresi en az olan akarasitlerin uygulanması,
• Kullanılan ilacın süte geçmemesi veya sütteki kalıntı süresinin en az olması ve bu dönem süresince bu sütlerin kesinlikle kullanılmaması,
• Arazinin sürülmesi,
• Hayvanların gezinme alanlarında kenelerin yerleşebileceği organik ve diğer materyallerin kaldırılması,
• Hayvan barınaklarının daha fazla güneş ışığı alması ve daha az nemli olmasının sağlanması,
• Hayvanların bulunduğu ve gezindiği bölgelerdeki ağaç dallarının budanması, otların biçilmesi,
• Hayvan barınaklarında kenelerin yuvalanabileceği duvar çatlaklarının kapatılması,
• Barınakları ilaçlamadan önce hayvan altlıklarının temizlenmesi ve yakılması,
• Barınakların ilaçlanması esnasında içerde hayvan bulunmamasının sağlanması, yemlik ve sulukların boşatılması, ilaçlama yapan kişilerin maske, gözlük ve derisi ile temas etmeyen uygun giysileri giymeleri,
• Barınakların ilaçlamasını takiben uygulanan ilacın kullanma kılavuzunda belirtilen zaman sonrası hayvanların barınaklara alınması,
• İlaçlama döneminin kenenin yaşam döngüsü ile uyumlu olması,
• En önemlisi rastgele bir kene mücadele ilacı değil veteriner hekimin önerdiği uygun akarasitlerin kullanılması.

Tüberküloz Hastalığın tanısında neler yapılmaktadır?

Tüberkülozdan şüpheli hayvanlara tüberküloz deri testi uygulanır. Şu anda yasal mevzuatta geçerli olan tanı yöntemi budur. Son yıllarda tüberküloz tanısına yönelik belirtilen olumsuzlukları gidermek amacı ile gamma - interferon testleri ve ELISA yöntemlerinden faydalanılmaktadır.

Güç doğumlarda en fazla 3 kişini çekme kuvvetinden faydalanılabilir. Gerekli durumda sezaryen operasyonuna başvurulmalıdır. 

Sığırlarda solunum sistemi hastalıklarının oluşumuna zemin hazırlayan birçok
faktör bulunmaktadır;
• Çevresel stres
- Hayvanın bulunduğu ortamın yüksek ısı ve nemli olması
- Ani iklim değişiklikleri
- Hayvanların kalabalık ve buzağılar, genç hayvanlarla yetişkinlerin aynı
ortamda bulunmaları
- Transport

Britt ve Ulberg’e Göre Sürü İndeksi'nde (BUSİ) fertilitesi iyi sürülerde 75 ve üzeri sonuç beklenir.

Bir işletmede dölverimi bozukluklarının derecesini ve yaygınlığını objektif olarak belirlemek için sürüdeki kayıtlara dayalı bir takım ölçülebilir kıstasların olması ve bunların hesaplamalara dahil edilmesi gerekmektedir. Bunlar arasında ilk planda ortalama doğum gebe kalma aralığı veya ortalama kısır kalma süresi (boş günlerin sayısı), sürüden ayırma oranı ve ortalama verimlilik ömrü sayılabilir. Bununla birlikte ilk tohumlama sonrası gebelik oranları, tohumlama sonrası dönmeyen ineklerin oranı, gebelik başına tohumlama sayısı ve buzağılama aralığı gibi kıstaslar da sürüde dölverimini değerlendirmede önemli bilgiler sağlamaktadır. Doğru yanıt E'dir.