Engellilerle Sosyal Hizmet Final 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi şizofren ailelerine müdahale programlarının bileşenlerinden biri değildir?
Kriz yönetimi |
İlaç tedavisi |
Psiko eğitim |
Davranışsal problem çözme |
Aile desteği |
Aile müdahale programları, hastaneden çıkış sonrası hastalarda ve ailelerdeki problemlere göre düzenlenmiştir. Aile müdahalelerinin bileşenleri; psikoeğitim, davranışsal problem çözme, aile desteği ve kriz yönetimidir. Doğru yanıt B'dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi engelli bireylere sunulabilecek kişisel bakım hizmetlerinden birisi değildir?
Banyo yaptırılması |
Saçlarının taranması |
Dişlerinin temizlenmesi |
Odasının temizlenmesi |
Engel durumunu kabule yönelik yapılan kişisel veya grup çalışmaları |
Kişisel bakım hizmetleri şunlardır:
• Banyo yaptırılması,
• Tuvalet ihtiyacını gidermede yardım edilmesi ve gerektiğinde temizliğinin yapılması,
• Tırnaklarının kesilmesi,
• Saçlarının taranması,
• Dişlerinin temizlenmesi,
• Yemek ve içecek ihtiyacının giderilmesi,
• El, yüz ve ayak temizliği,
• Sakal tıraşının yapılması,
• İstenmeyen tüylerin temizlenmesi,
• Elbiselerinin giydirilmesi ve çıkarılması,
• Burun ve kulak temizliğinin yapılması,
• Yatağının temizlenmesi ve düzeltilmesi,
• Odasının temizlenmesi,
• Çamaşırlarının yıkanması,
• Tehlikelere karşı korunması ve gözetilmesidir.
Engel durumunu kabule yönelik yapılan kişisel veya grup çalışmaları ise, psikososyal destek hizmetleri arasında yer almaktadır. Doğru cevap E'dir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’de bakım hizmetleri veren kurum ve kuruluşlardan biri değildir?
Sağlık bakanlığı |
Aile çalışma ve sosyal hizmetler bakanlığı |
İçişleri bakanlığı |
Özel kuruluşlar |
Yerel yönetimler |
Türkiye’de bakım hizmetleri Sağlık Bakanlığı, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, yerel yönetimler ve özel kuruluşlar (şirket vs.) tarafından verilmektedir. Sağlık Bakanlığı evde ve kurumda sağlık hizmetleri verirken, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı psikososyal hizmetler sunmaktadır.
4.Soru
Kas ve iskelet sisteminde yetersizlik, eksiklik ve fonksiyon kaybı olan kişi aşağıda yer alan hangi engelli grubuna girer?
İşitme Engelli
|
Görme Engelli
|
Zihinsel Engelli
|
Ortopedik Engelli
|
Dil ve Konuşma Engelli |
Ortopedik engelli, kas ve iskelet sisteminde yetersizlik, eksiklik ve fonksiyon kaybı olan kişidir.
5.Soru
Özel eğitim gereksinimi olan bireylerin normal gelişim gösteren akranları ile örgün ve
yaygın eğitim kurumlarında bu konuda eğitim almış profesyoneller tarafından eğitim verilmesini kapsayan özel eğitim uygulamaları, zihinsel engelli çocuklara verilen eğitimlerden hangisini ifade eder?
Bireysel eğitim |
İşlevsel eğitim |
Örgün eğitim |
Grup eğitimi |
Kaynaştırma eğitimi |
Kaynaştırma
Özel eğitim gereksinimi olan bireylerin normal gelişim gösteren akranları ile örgün ve
yaygın eğitim kurumlarında bu konuda eğitim almış profesyoneller tarafından eğitim verilmesini kapsayan özel eğitim uygulamalarıdır. Ailelerin katılımı ve çocuklarına vereceği destek oldukça önemlidir. Doğru cevap A'dır.
6.Soru
Otizmli çocuğa sahip aileler ile çalışan uzmanların yapması gerekenlerden hangisinde aileye “Çocuğunuzun bu yıl okulda ne gibi deneyimler kazanmasını istiyorsunuz?” şeklinde bir soru yöneltilir?
Anne babanın ifadelerini kabul etme |
Dinleme becerilerine sahip olma |
Aileyi cesaretlendirme |
Etkili sorular sorma |
Aile görüşmeleri |
Etkilisorular sorma: Anne babanın söylediklerini yorumlama, değerlendirme, gerektikçe sorular sorma önemlidir.
Bazı sorular:
“Çocuğunuzun bu yıl okulda ne gibi deneyimler kazanmasını istiyorsunuz?”
“Çocuğunuz geçen hafta ev ödevi ile ilgili ne yaptı?”
“Bu konuda siz evde neler yapıyorsunuz?”
Doğru cevap D'dir.
7.Soru
Aşağıda engelli çalışanı olmayan işverenlerinden söyledikleri yer almaktadır. Hangi seçenekteki işveren cümlesi,o işverenin engelli çalıştırma karşıtı bir eğilim sergilediğini göstermektedir?
İstediğimiz pozisyona başvuran engelli birey olmadı. |
Çalışan engelli elemanımız, uzun süre işe gelmedi. |
Çalışan engelli elemanımız, sıklıkla maaşına zam istedi, biz o tutarı karşılayamadık. |
Engelli birey, yavaş ve verimsiz çalışıyor. |
Engelli birey çalıştırmaya fiziksel koşullarımız müsait değil. |
"Engelli birey yavaş ve verimsiz çalışıyor." cümlesinde bireyin doğrudan engeli vurgulanmakta ve kendisinin doğrudan engel durumu öne sürülmektedir. Bu sebeple bu cümle işverenin doğrudan engelli istihdamına karşı bir eğilimi olduğunu göstermektedir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, engellilerin istihdamında engelli bireyin kendisinden kaynaklanan sorunudur?
Toplu ulaşım araçlarında karşılaştıkları sorunlar |
İşletmecilerin engelli bireylere kimi zaman güvenmemesi |
Engelli bireye yapabileceğinden fazla iş verilmesi |
Engelli bireyin işe alınırken belli bir muhatabının bulunmaması |
Engelli bireyin işi beğenmeyerek işe gitmemesi |
Seçeneklerde engelli bireyin istihdamında toplu ulaşım araçlarından, işverenden ve iş yerinden kaynaklanan sorunlar mevcuttur. Sadece E seçeneğindeki problem engelli bireyin kendisinden kaynaklanmaktadır.
9.Soru
İlk kez 1943’te ABD’li çocuk psikiyatrı Leo Kanner tarafından tanımlanan, genellikle 3 yaşından önce başlayan sosyal etkileşime zarar veren, sınırlı ve tekrarlayıcı davranışlara yol açan ruhsal ve duygusal engel kategorisinde değerlendirilen yaygın gelişim bozukluklardan biridir. Bu ifadede hangi ruhsal ve duygusal engelden bahsedilmektedir?
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu |
Otizm Spektrum Bozukluğu |
Şizofreni |
Bipolar Bozukluk |
Duygu Durum Bozukluğu |
Otizm, genellikle 3 yaşından önce başlayan sosyal etkileşime zarar veren, sınırlı ve tekrarlayıcı davranışlara yol açan ruhsal ve duygusal engel kategorisinde değerlendirilen yaygın gelişim bozukluklardan biridir. Otizm ilk kez 1943’te ABD’li çocuk psikiyatrı Leo Kanner tarafından tanımlanmıştır. Leo Kanner, 1938 yılında 11 çocuğu gözlemleyerek “otizm”le ilgili tanılamayı yapmıştır. Doğru cevap B'dir.
10.Soru
Bakıma muhtaç kişilerin kişisel gelişimlerini, morallerini güçlendirmeyi,
hayata bağlılıklarını artırmayı, iç dünyalarıyla barışık olmalarını, manevi sapma ve korkularını gidermeyi amaçlayan sosyal nitelikli ve insan odaklı bakım hizmetine ne denir?
Maddi bakım |
Manevi bakım |
Sosyal bakım |
Kişisel bakım |
Düzenli bakım |
Manevi Bakım: Bakıma muhtaç kişilerin kişisel gelişimlerini, morallerini güçlendirmeyi, hayata bağlılıklarını artırmayı, iç dünyalarıyla barışık olmalarını,
manevi sapma ve korkularını gidermeyi amaçlayan sosyal nitelikli ve insan odaklı bakım hizmetidir.
11.Soru
Çocuk Hakları Evrensel Sözleşmesi’ne göre kaç yaşın altındakiler çocuk sayılır?
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
BM Genel Kurulu, 1989 tarihinde Çocuk Hakları Evrensel Sözleşmesi’ni kabul etmiştir.
Türkiye Sözleşmeyi 1990 yılında yürürlüğe koymuştur. Sözleşme’nin ilk maddesinde 18
yaşına kadar herkesin çocuk olduğu vurgulanır. Doğru cevap D'dir.
12.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi işverenlerin engelli bireylere istihdam sağlamamalarının nedeni olarak en fazla öne sürdükleri düşüncedir?
İşe uygun/ sektöre uygun özürlü bulamıyoruz |
Vasıflı/ mesleki eğitimli/ kalifiye özürlü bulamıyoruz |
İş beğenmiyorlar |
Ulaşım sorunu oluyor |
Toplumsal önyargılara maruz kalıyor |
Engelli işgücünün hangi gerekçelerle istihdam edildiği kadar, hangi gerekçelerle edilmediği hususu da bu araştırmada kavranmıştır. Engelli personel istihdam etmeyen 535 kadar işyeri mevcuttur (%32,8); bunların %35’i ise –ki sayısı 185’dir- 50 ve üzeri personel çalıştıran işyerleridir. Bu işyerlerinden ilgili soruya yanıt verenlerinin 13 kadarı “İşe engelli başvurusunun” yapılmadığını beyan etmiş, 9 işyeri “kota altında çalışanı olduğunu” ileri sürmüş ve 3 işyeri de sektörün uygun olmadığına vurgu yapmıştır. Engelli çalıştırmayan işyerlerinin 340 kadarı 50 kişiden az personel istihdam eden işyeridir. Engelli istihdam etmeme gerekçelerine açıklık getirenler burada azınlık kalmıştır. Şöyle ki, 340 işyerinin ancak 43’ü “Kota altında çalışanı olduğunu” beyan etmiş; sadece 3 işyeri “Başvuru yokluğundan” yakınmış, 8 kadarı da sektörü uygun görmediklerini söylemiştir. Doğru cevap A seçeneğidir.
13.Soru
Engellilerin toplumsal yaşama tam katılımını etkileyen çeşitli etmenler vardır. Ancak birkaç etmen diğer etmenleri doğrudan etkileyerek eksikliği veya tam işlememesi durumunda engellilerin yaşama katılımını oldukça güç duruma getirmektedir.
Aşağıdaki verilenlerden hangisi, diğer etmenleri de etkileyerek engellilerin bağımsız yaşamasını oldukça zorlaştırmaktadır?
Fizik çevre ve konutlardaki yetersiz düzenlemeler |
Fiziki engeli için gerekli araç-gereçlerin temin edilememesi |
Ekonomik yetersizlik |
Özel eğitim uzman eksikliği |
Eğitim ve istihdam problemi |
Engellilerin sosyal yaşamla bütünleşebilmelerinin, toplumsal hayata tam katılımlarının sağlanması önünde yoksulluk, eğitim, ulaşım, fiziki çevre ve konut, rehabilitasyon, engeli için gerekli araç-gereçlerin temin edilememesi ve de istihdam gibi birçok sorunlar mevcuttur. Engellilere yönelik istihdam politikaları konusunda bu unsurlar karşılıklı etkileşim içinde ve hepsi birbirine bağlıdır. Fakat eğitim ve istihdam alanlarında engellilerin ihmal edilerek geri planda kalması diğer alanlardaki politikaları da geçersiz kılacaktır.
14.Soru
............ temel ihtiyaçlarını yeterince karşılayamayan, hayat kalitesinden uzaklaşan, şahsi tercihlerini kullanmada ve hayatının devamının sağlanmasında kişinin aile, akraba veya uzmanların desteğine ihtiyaç duymasıdır.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Bakım |
İhtiyaç |
Yaşam kalitesi |
Muhtaçlık |
Yoksulluk |
Bakım; temel ihtiyaçlarını yeterince karşılayamayan, hayat kalitesinden uzaklaşan, şahsi tercihlerini kullanmada ve hayatının devamının sağlanmasında kişinin aile, akraba veya uzmanların desteğine ihtiyaç duymasıdır.
15.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi zihinsel engelli bireylerin psiko-sosyal gelişimleri ve toplama uyumları için ailelerin yerine getirmesi gereken durumlardan biri olarak değerlendirilemez?
Zihinsel yetersizliği olan çocuğun gelişiminin izlenmeli, desteklenmeli ve sabırlı olunması |
Engelli bireye hizmete yönelik tek başına davranılması |
Yasal hakların öğrenilmesi ve bu hakların kullanılması |
Engelli bireylerin aile ve toplum yaşantısına katılmalarına fırsat sağlanması |
Engelli bireyler her türlü ihmal ve istismardan korunması |
Zihinsel engelli bireylerin psiko-sosyal gelişimleri ve toplama uyumları için ailelerin
yerine getirmesi gerekenler vardır. Bunlar öneri olarak da aşağıdaki gibi sıralanabilir (T.C.
Özürlüler İdaresi Başkanlığı, 2008):
• Çocuğun 0-3 yaş arasındaki bakımı son derece önemlidir. Çocuklarda alışılmışın
dışında bir sorun fark edildiğinde sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
• Çocuğun engelli olduğu öğrenildiğinde panik yapılmamalı, deneyimli aile ve kişilerden ve de profesyonellerden destek alınmalıdır.
• Zihinsel yetersizliği olan çocuğun gelişimi izlenmeli, desteklenmeli ve sabırlı olunmalıdır.
• Erken müdahale, yalnızca sağlık konularında değil, sosyal ve eğitsel gelişim konularında da önemlidir. Bu durumlarda zamanında eyleme geçilmelidir.
• Engellilere hizmet veren kuruluşlarla ve meslek elemanlarıyla iş birliği yapılmalıdır.
• Engelli bireye sahip olan diğer ailelerle tanışıp görüşülmeli, onlarla düşünce ve deneyimler paylaşılmalıdır.
• Engelli bireylerin gereksinim ve sorunları ile ilgilenen, haklarını savunan sivil toplum örgütlerine üye olunmalıdır.
• Engelli bireyi daha iyi tanımak için yazılı kaynaklara ve uzman kişilere danışılmalıdır.
• Elden geldiğince yasal haklar öğrenilmeli ve bu haklar kullanılmalıdır.
• Engelli bireyler her türlü ihmal ve istismardan korunmalıdır.
• Engelli çocuk diğer çocuklardan ayrı tutulmamalıdır.
• Zihinsel engelli çocuk toplumdan soyutlanmamalıdır. Mümkün olduğunca akranları ile bir araya getirilmelidir.
• Zaman ve yapılacaklar planlanmalı, aileler kendilerine de zaman ayırmalıdır.
• Gereksinim duyulduğunda sosyal yardım programlarına başvurulmalıdır.
• Engelli bireylerin aile ve toplum yaşantısına katılmalarına fırsat sağlanmalıdır.
• Fırsat bulunduğunda zihinsel engelli bireyler dışarı çıkarılmalı, kısa gezilerle açık
havada dolaşılmalıdır.
• Zihinsel engelli çocuğun yapamadıkları üzerinde durmak yerine güçlü yanları üzerinde durulmalı, yapabilecekleri konusunda desteklenmeli ve sorumluluklar verilmelidir.
Tüm aile üyelerinin zihinsel engelli bireyin sorun ve gereksinimleri ile ilgilenmesi
sağlanmalıdır.
• Zihinsel engelli bireylerin topluma üretken bireyler olarak katılmaları için mesleki
eğitim ve rehabilitasyon imkânlarından yararlandırılmalıdır.
• Gereğinden fazla koruyucu, sınırlayıcı, engelleyici ve endişeli davranılmamalıdır.
• Zihinsel engelli çocuğa duygusal yakınlık (göz göze gelme, öpme, okşama, dokunma, sarılarak oyunlar oynama) ihmal edilmemelidir.
• Çocuğun oyun ve eğitimden uzaklaştırılmasına, dışlanmasına ve örselenmesine
izin verilmemelidir.
• Öfke ve stresle başa çıkmak için uzman kişilerden yardım alınmalıdır.
• Çocuğun rahat hareket edebileceği ve oyun oynayabileceği ortamlar oluşturulmalıdır.
16.Soru
Genellikle 3 yaşından önce başlayan sosyal etkileşime zarar veren, sınırlı ve tekrarlayıcı davranışlara yol açan ruhsal ve duygusal engel kategorisinde değerlendirilen yaygıngelişim bozukluğu aşağıdakilerden hangisidir?
Otizm spektrum boukluğu |
Down sendromu |
Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu |
Özel öğrenme güçlüğü |
Şizofreni |
Otizm, genellikle 3 yaşından önce başlayan sosyal etkileşime zarar veren, sınırlı ve tekrarlayıcı davranışlara yol açan ruhsal ve duygusal engel kategorisinde değerlendirilen yaygın gelişim bozukluklardan biridir. Otizm ilk kez 1943’te ABD’li çocuk psikiyatrı Leo Kanner tarafından tanımlanmıştır. Leo Kanner, 1938 yılında 11 çocuğu gözlemleyerek “otizm”le
ilgili tanılamayı yapmıştır. Buna göre, “otizm” duygusal ve sosyal yetersizliğe sebep olan doğuştan gelen bir gelişimsel yetersizliktir. Bu, 1943 senesindeki makalesinde yayımlanmıştır. Hans Asperger de 1944 senesinde bir makale yayımlamış ve çevresindeki diğer kişilerle normal duygusal ilişki kuramayan çocuklarla ilgili gözlemlerini aktarmıştır.
17.Soru
- Kızgınlık
- İnkar
- Şok
- Utanç
- Heyecan
- Pazarlık
Hangisi/hangileri zihinsel engelli bir çocuğu olduğunu öğrenen bir ailenin yaşayabileceği duygular arasında yer alır?
I, II, III, IV, V ve VI |
I, II, IV, V ve VI |
I, II, III, IV ve VI |
I, V ve VI |
Yalnız VI |
Engelli çocuğa sahip aileler birtakım duygular yaşamaktadırlar.
Şok: Bu aşamada aileler çaresizlik, aşırı ağlama, aşırı konuşma, hiç konuşmama gibi tepkiler verebilirler.
İnkâr: Aileler çocuğun engelini görmezden gelebilir, bu durumu kabullenmeyebilir.
Depresyon: Aileler bu dönemde hayal kırıklığı yaşayabilirler.
Suçluluk: Aileler kendini suçlayabilir ya da eşini ve akrabalarını suçlayabilirler.
Kızgınlık: Bu dönemde aileler kendine kızabilir “neden ben?” şeklinde tepkiler gösterebilirler. Başkalarına da kızabilir ve kızgınlığını yansıtabilirler.
Utanç: Aileler engelli çocuğunu diğer kişilerden ve çevresinden saklarlar. Aileler kendine olan saygısını kaybedebilirler.
Pazarlık: Anne babalar bu dönemde Yaratıcı ile pazarlık yapabilir, çocuğumu iyileştirirsen kendimi dine adayacağım, iyi biri olacağım gibi tepkiler ortaya koyabilirler.
Yaratıcı dışında doktor ya da öğretmen ile de pazarlığa gidebilirler, çocuğumu iyileştirirsen sana şunları yaparım şeklinde tepkiler gösterebilirler.
Kabul ve uyum: Aileler çocuğunun durumunu kabul etmeye başlar, çocuğu ile ilgili istek ve beklentilerini sıraya koyabilir ya da değiştirebilir.
Doğru cevap C’dir.
18.Soru
Doktor tarafından çocuğunun zihinsel engelli olduğu bildirilen Ahmet Bey, çocuğunun iyileşmesi durumunda kendini dine adayacağı, fakirlere yardım edeceği ile ilgili niyetlenmesi hangi tepki türüne bir örnektir?
Şok |
İnkar |
Kabul |
Suçluluk |
Pazarlık |
Anne babalar bu dönemde Yaratıcı ile pazarlık yapabilir, çocuğumu iyileştirirsen kendimi dine adayacağım, iyi biri olacağım gibi tepkiler ortaya koyabilirler. Yaratıcı dışında doktor ya da öğretmen ile de pazarlığa gidebilirler, çocuğumu iyileştirirsen sana şunları yaparım şeklinde tepkiler gösterebilirler.
19.Soru
Aşğaıdakilerden hangisi ülkemizde engelli bireylerin istihdamının az olmasının gerekçelerinden biri değildir?
Engellilerin eğitim ve vasif durumlarının düşük olması |
Toplumun engellilere yönelik önyargıları |
İş verenlerin engellilere karşı olumsuz tutumu |
Engellilerin istihdamdan önce yeterince eğitilmemeleri |
Engelli olmayan bireylerin iş bulmada zorlanmaları |
Engellilerin istihdamı konusundaki politikaların yetersizliği, engellilerin istihdamdan önce
yeterince eğitilememeleri, engellilerin eğitim ve vasıf düzeylerinin düşük olması, genel
olarak toplumun engellilere yönelik önyargıları, işverenlerin engellilere yönelik olumsuz
tutumları vb. nedenler engelli istihdamı önündeki başlıca engellerdir. Bütün bu engellerin
yanı sıra engellilerin çalışma yaşamında karşılaştıkları sorunlar nedeniyle istenen başarıyı
elde edememeleri de işsiz engellilerin istihdamını güçleştiren yeni bir etkene dönüşmektedir.
20.Soru
Doğum öncesi, doğum sırası ve doğum sonrası dönemde herhangi bir nedenle iskelet (kemik), kas ve sinir sistemindeki bozukluklar sonucu, bedensel yeteneklerini çeşitli dercelerde kaybetmesi nedeniyle toplumsal yaşama uyum sağlama ve günlük gereksinimlerini karşılamada güçlükleri olan ve korunma, bakım, rehabilitasyon, danışmanlık ve destek hizmetlerine ihtiyaç duyan kişiye ne ad verilir?
Ortopedik engelli |
Görme engelli |
Dil engelli |
Konuşma engelli |
İşitme engeli |
Doğum öncesi, doğum sırası ve doğum sonrası dönemde herhangi bir nedenle iskelet (kemik), kas ve sinir sistemindeki bozukluklar sonucu, bedensel yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybetmesi nedeniyle toplumsal yaşama uyum sağlama ve günlük gereksinimlerini karşılamada güçlükleri olan ve korunma, bakım, rehabilitasyon, danışmanlık ve destek hizmetlerine ihtiyaç duyan kişiye ortopedik engelli denir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ