Dış Ticaret İşlemleri ve Belgeleri Final 9. Deneme Sınavı

Faktoring şirketi satıcıya faturanın %60’ına kadar bir ön ödeme yapar.

İthalatçı

Dış ticareti kısaca, farklı ülkelerde faaliyet gösteren firmalardan, üretim yaparak satan taraf (ihracatçı) ve malı satın alan ülkede faaliyet gösteren alıcı taraf (ithalatçı) olmak üzere iki tarafın olduğu, genellikle konvertibilitesi yüksek bir para birimi üzerinden yapılan, garantör banka ve muhabir banka olmak üzere iki mali kurumun olduğu, gümrük tarifeleri ve belirli kısıtlama ve teşvik kurallarının olabileceği, ikili anlaşmalar kapsamında yapılabilen, anlaşmazlıklar durumunda uluslararası kurumlar ve ikili anlaşmaların geçerli olduğu alım satım işlemleri olarak tanımlanır.

Faktoring, satıcı firmaların kısa vadeli alacaklarının, belirli bir komisyon bedeli veya faktor ücreti karşılığında faktor adı verilen faktoring şirketlerince temlik edilmesi ve tahsilinin üstlenilmesi ile satıcı firmaların da kredi sağlamış olmalarının yanı sıra birçok finansman hizmetlerinden yararlanabildikleri bir finansman tekniği olarak tanımlanabilir.

1

Belirtilen noktada teslim (DAP) klozu, malların, taşıma vasıtasınca boşaltılmak üzere belirtilen belirli bir noktada alıcıya teslim edilmesi anlamına gelir. Doğru cevap C'dir.

Kambiyo mevzuatına göre kıymetli taşlar; elmas, pırlanta, yakut, zümrüt, topaz, safir, zebercet ve incidir. Gümüş ise kambiyo mevzuatında işlenmiş ve işlenmemiş olarak farklı şekilde değerlendirilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Peşin ödeme ihracatçı tarafından ihraç edilen malların bedellerinin, ithalatçı tarafından malın teslim alınmasından önce gerek bankalar yolu ile gerekse alıcının kendisi veya vekili ya da onun adına hareket eden üçüncü bir kişi tarafından satıcıya peşin olarak ödenmesidir.

İhracat rejimine tabi tutulan eşyanın gümrük işlemlerinde aranabilecek belgeler şu şekilde sıralanabilir: Eşya Faturası, Konşimento vb. Dolaşım Belgesi, Menşe Belgesi, Bitki Sağlık Sertifikası (Bitki ve Bitkisel Ürünler İçin), Hayvan Sağlık Sertifikası (Hayvan ve Hayvansal Ürünler İçin), Standart Belgesi (Standarda Bağlı Ürünler İçin), Nakliye Tezkeresi (Orman Ürünleri), İzin Belgesi (İzne Tabi Ürünler İçin), Uzman Raporu (Ekspertiz Sonucu). Doğru cevap E'dir.

• Forfaiting işlemine taraf olan ülkelerdeki ekonomik ve politik riskler Garantör’e

yansıtılmaktadır.

Kuvertür, transfer talimatı veren bankanın yapılacak ödeme karşılığı olarak bulundurduğu alacaklı hesaptır.

Mal bedeli, sigorta ve navlun teriminde, satıcı, CFR teriminde olan yükümlülükleri aynen üstlenmekte, ancak bunlara ek olarak taşıma sırasında malların kayıp ve hasar riskine
karşı deniz sigortası sağlama yükümlülüğünü de üstlenmektedir. 

Faktoring işlemleri bünyesinde bir çok fonksiyonu bulundurmaktadır. Bunlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Finansman: Satıcı firmalar vadeli alacaklarını faktoring şirketine devrederek alacak tutarının belirli bir yüzdesini vadesinde önce nakit olarak kullanma imkanına kavuşurlar. Genellikle bu ödeme alacak toplamının en çok % 80’i tutarındadır. Alacakların ödeme vadesi geldiğinde alacağın tamamı borçlu tarafından faktore ödenir, faktor de bu tutardan
masraflarını düşüp bakiyeyi müşterisine öder. Faktoring yapan işletmelerin bilançolarında görülen alacakları ve ticari borçları azalır, yaratacağı işletme sermayesi artar. Böylece işletme bilançosu kredi kullanmadan daha likit hale gelerek işletmenin kredibilitesi artar.
İstihbarat: İşletme yöneticileri, faktoring firmalarınca yapılan güvenilir istihbarat sonuçlarına göre yurtiçi ve yurtdışı müşterilerinin mali durumundan en kısa zamanda haberdar olurlar.
Alacağın Tahsili ve Yönetimi: Firmalar bu hizmet sayesinde tahsilat işlemleri için harcamış oldukları vakit ve eleman maliyetleri yerine yatırım ve pazarlama gibi kendileri için daha gerekli olan konulara yönelme imkânına sahip olurlar.
Alacağın Ödenmeme Riskine Karşı Garanti (Sigorta) Edilmesi: Faktoring şirketi, alıcı firmaların ödeyememe riskini üstlenerek satıcı firmanın vadeli satışlarından doğan alacaklarını garanti altına alır.

Vesaik mukabili ödeme işleminin başlıca özellikleri şunlardır:

• İhracatçı için risk taşıyan bir ödeme şeklidir.

• Vesaik mukabili ödemede ithal konusu malın ülkeye gelmiş olması şart değildir.

• Bu tür ödemede ihracatçı sevk ettiği mallar karşılığı bu malların sevk edildiğini gösteren belgeler (vesaik) karşılığında bir kredi kullanmaktadır.

• Gerek ithalatçının ülkesindeki bankanın ve gerekse ihracatçının ülkesindeki bankasının hiçbir ödeme taahhüdü bulunmamaktadır. Vesaik Mukabili Ödeme yönteminde bankalar aval veya garanti vermemişlerse satış işleminin aksamadan gelişmesini garanti edecek herhangi bir yükümlülükleri söz konusu değildir. Bankalar sadece ihracatçının kendilerine verdiği vesaikin ithalatçının ülkesindeki muhabirlerine gönderilmesini ve tahsil emrindeki direktifler uyarınca alıcıya teslimi sorumluluğunu taşırlar.

• Vesaik mukabili ödemenin birinci türü “görüldüğünde ödemeli poliçe” (sight bill of exchange), sevk belgeleri ithalatçıya ancak ödemeyi yaptığı takdirde teslim edilir. Vesaik mukabili ödemenin ikinci türü “ticari kabul” (commercial acceptance) olup belgeler alıcıya, adına çekilen poliçedeki bedeli ödeyeceğine dair “kabul” alındıktan sonra teslim edilir. İhracatçının bankası kabul edilmiş poliçeyi saklar ve süresi geldiğinde tahsil eder.

• Kabul edilmiş poliçe “bir borcun hukuki delili” sayılır. En azından alıcı, senetlerini ödemeyen birisi olarak ilan edilecek ve uluslararası piyasada ciddi bir itibar kaybı olacaktır. Fakat satıcılar, ödememe riskine karşı genellikle ibraz bankasının veya birinci sınıf bir diğer bankanın “aval” veya “garanti” vermesini istemelidir.

• Uluslararası ticarette vesaik mukabili yanında “mal mukabili ödemeler” de yapılabilmektedir. Bu uygulama da ise, ihracatçı, herhangi bir ödeme yapılmadan veya bir poliçe tanzim etmeden malları ithalatçıya gönderir. Mal bedeli sözleşmede belirlenen ilerdeki bir tarihte veya mallar satıldıktan sonra ödenir. Görüldüğü gibi, böyle bir uygulama ihracatçı için oldukça risklidir.

• Vesaik mukabili ödeme şeklinde kullanılan belgelerden biri konşimentodur. Konşimento ithalatçının bankası adına kesilmektedir. Bir başka ifade ile konşimentoda gönderilen bölümünde ithalatçının bankasının isim, unvan ve adresi yazılır. Bildirim yapılacak kişi bölümünde ise alıcı firmanın isim, unvan ve adresi yazılır. İthalatçının bankası (tahsil bankası) mal bedelini tahsil edince konşimentoyu ithalatçıya ciro eder. Böylece ithalatçı, bankanın kendisine konşimentoyu ciro etmesi üzerine malların alıcısı sıfatını kazanmaktadır.

Uluslararası yatırımcıların yapacakları yatırım için gerekli teçhizatı ithal etmeleri döviz kaybına sebep olacağı için yararlar arasında sayılmaz.