Bizans Tarihi Final 2. Deneme Sınavı

Manastır başrahibi, manastırın kurucusu tarafından belirleniyor ya da manastırdaki keşişler, başrahibi seçiyorlardı.

A seçeneği fresko, B seçeneği kastran, C seçeneği Pagan, D seçeneği de Martirum kavramlarının anlamını içerir. Tema, 7. yüzyılın ortalarından itibaren askerlerin yerleştirildiği ve devşirildiği bir bölge, bir idari birim olarak tanımlanabilir.

Daha çok maliye bakanları tarafından kullanılan bu unvan asırlar içinde değişik anlamlar kazanmıştır. Erken dönemde imparatorun özel odasından sorumlu hadımlara ait bir görev iken daha sonra hem askeri hem de mali işlerden sorumlu kişi için kullanılmıştır. 10. yüzyıldan sonra askeri görevleri azalırken mali sorumluluk alanı genişlemiştir.

Arslan Yabgu’nun 1025 yılında Gazneli hükümdarı Mahmud (998-1030) tarafından Hindistan’daki Kalincar Kalesi’ne hapsedilmesi ve 1032 yılında burada ölmesinin ardından hanedanın idaresi Selçuk Bey’in torunları Tuğrul Bey (ö. 1063) ve Çağrı Bey’e (ö. 1060) geçti. Tuğrul ve Çağrı Beyler, 27 Mayıs 1040’da Gazneli hükümdarı Mesud’u (1031-1041) Dandanakan Savaşı’nda mağlup ederek Selçuklu Devleti’ni kurdular.

I. ve II. seçenekte yer alan bilgiler Orta Bizans dönemine ait olup III. seçenekte belirtilen Latin İşgali Geç Bizans döneminde gerçekleşmiştir.

Krallık döneminde Roma halkı çeşitli toplumsal sınıflara ayrılıyordu. Büyük toprak sahibi olan aristokratlara patriciler deniliyordu. Bunlar siyasal haklara sahip tek gruptu ve askerlik yapmakla da yükümlüydüler. Senato ve Comitia Curiata’yı da bunlar oluşturuyordu (Yıldırım, 2002, 222). Küçük arazi sahipleri, zanaatçılar, tüccarlar ve çobanlar gibi kitlelerin oluşturduğu sınıf ise plepler olarak adlandırılıyordu. Bu sınıfın siyasal bir hakkı yoktu ve askerlik yükümlülüğüne de tabi değildi. Bununla birlikte hukuken özgür kabul ediliyorlar ve yargılanabiliyorlardı. Patricilerle evlenmeleri yasaktı.

Bizans’ın son hükümdar ailesi Paleologoslar sülalesndendir.

İllirya, başta Arnavutluk olmak üzere Balkan Yarımadası’nın Adriyatik kıyılarında yer alan batı bölümünün adıdır.

Bizans döneminde loncalar, sarayın kullandığı yüksek kaliteli ürünlerin üretimini yapan “imparatorluk loncaları” ve halkın tükettiği ürünlerle ilişkili olan “kamu loncaları” olarak ikiye ayrılmaktaydı.

Taç taşıyan anlamındaki Ermenice Takavor kelimesinden gelen Tekfur sözcüğü Bizanslı feodaller için kullanılmaktadır.

İmparator Dioklitianos, 290 yılında kapsamlı bir para reformu yapmış, daha sonra 301 yılında “Maksimum Fiyat Fermanı” (Latince: Edictum De Pretiis Rerum Venalium) ile enflasyonu dizginlemeye çalışmıştır.

Geç Roma döneminde sivil idarenin başı olarak kullanılan magistrianos unvanı Bizans döneminde sarayın korunmasından, ordunun silahlanmasından, istihbaratın sağlanmasından ve diplomatik ilişkilerin belirlenmesinden sorumlu kişi için kullanılmıştır.

İmparator II. Andronikos Paleologos döneminde aristokratlar lehine vergi muafiyetleri tanınması, küçük arazi sahiplerinin daha fazla vergi yükü altına girmesini beraberinde getirdi. Vergilerini ödeyemeyen köylüler topraklarını aristokratlara satarak onlara bağlı yarı hür bir statüye düştüler.

Kufi, 8. yüzyılda kurulmuş bir Arap kenti olan Kufa’da ortaya çıkan hat sanatında kullanılan bir yazı türüdür.

Bazilika: İçi, iki sıra sütunla, ortadaki daha geniş ve yüksek olmak üzere üç sahına bölünmüş, dikdörtgen planlı yapı biçimidir. Roma döneminde mahkeme salonu olarak kullanılan bazilikalar, Erken Hıristiyan ve Ortaçağ mimarisinde yaygın uygulanan bazilikal planlı kiliselere örnek olmuşlardır.

7. yüzyıl süresince, Bizans İmparatorluğu kendini tam Milano’da San Lorenzo, Kudüs’te Anastasis Rotondası, Pamukkale’de Aziz Filip Martirumu merkezi planlı yapıların önemli örnekleri arasında gösterilir.

Anadolu Selçuklu Devleti’nin kurulmasının ardından daha önce çoğunlukla ganimet elde etmeye yönelik Türkmen akınlarının yerini devlet nizamı ve kanunları çerçevesinde yapılan fetihler almıştır. Bu toprakları bir vatan olarak gören Selçuklu sultanları kurdukları devletin sınırlarını genişletmek için yaptıkları seferler sırasında ele geçirdikleri bölgelerde asayiş ve huzurun temini için gerekli tedbirleri almışlardır. Devlet sınırlarına dahil edilen bölgelerde yaşayan gayr-i müslim ahaliyi de kendi tebaası olarak gören Selçuklu yönetimi onların da Müslüman halkın sahip olduğu haklara sahip olmalarını sağlamıştır. Selçuklu sultanlarının takip ettiği adaletli yönetim ilk Selçuklu akınları sırasında tedirgin olan yerli nüfusun Selçuklu yönetimine güvenmelerini ve sadakatle bağlanmalarını temin etmiştir.