Bizans Tarihi Final 16. Deneme Sınavı

Erken Hıristiyanlık döneminde kiliseler, mezarlar, sivil ve resmi yapıları freskolar ile süslenmiştir. Bu döneme ait en eski örnek aynı zamanda Erken Hıristiyanlık dönemi mimarisinin de ilk örneği olarak tanımlanan Suriye’de Dura Evropos’taki ev kilisesinin vaftiz odasında bulunan Tevrat ve incil’den konuların işlendiği freskolardır.

Mimari Plastik, mimaride yapıyı statik ve estetik açıdan tamamlayan elemanlardır. Örneğin; sütun başlığı, kemer, arşitrav, friz, söve, korkuluk levha ve sütunları, litürjik işlevi olan altar, kiborium, ambon, templon.

Hukuk biliminin gerilediği ve karanlık dönem diye adlandırıldığı zaman dilimi İustinianos’un varislerinden Makedon Hanedanına kadar geçen dönemdir.

7. yüzyıl süresince, Bizans İmparatorluğu kendini tam Milano’da San Lorenzo, Kudüs’te Anastasis Rotondası, Pamukkale’de Aziz Filip Martirumu merkezi planlı yapıların önemli örnekleri arasında gösterilir.

Altar: Hıristiyanlık öncesi çeşitli dinlerde hayvanların üzerinde kurban edildiği taş masa. Kiliselerde ise üzerinde İsa’nın bedenini simgeleyen ekmeğin ve yine İsa’nın kanını simgeleyen şarabın bulunduğu, genellikle taştan ya da madenden yapılmış dört ya da daha çok destekle taşınan bir üst tabladan oluşan masadır.

İmparator Teofilos’un varislerine imparator hazinesi için 842’de 7.000.000 nomismata bırakması faktörüne bağlanabilir.

Tarihçilere göre kızgın kömür, kükürt ve zift karışımından oluşan Rum Ateşi M.Ö. 423 de Mora savaşları sırasında kullanılmıştır. Daha sonra M.S. 660’larda zift, reçine, kükürt, nafta, kireç ve güherçile ile Rum Ateşi zenginleştirilmiştir. Su eklendikçe alevi artar.

Martirum: İsa’nın yaşamı ile ilişkili bir olayın geçtiği bir yerde ya da bir din şehidinin (Martyr) mezarı üzerine inşa edilen genellikle merkezi plan özelliği taşıyan Erken Hıristiyan yapısıdır.

Başkentte kapalı yunan haçı planlı yapıların öncül örneği olan Nea Kilisesi aynı zamanda dönemin resim programına da öncülük eder.

Litürji: Bir dinin törenlerine ve tapınma biçimine ilişkin kuralların tümüdür. Litürjik ise litürjiye ilişkin olguları niteler. Örneğin kilise hazinelerinde yer alan; İsa’nın bedenini sembolize eden ekmeğin konduğu tepsi (paten) ve İsa’nın kanını sembolize eden şarabın konduğu kadeh (kalis) litürjik objelerdir.

Haçlı Seferleri, doğurduğu sonuçlar itibarıyla insanlık tarihindeki en önemli olaylar arasında yer almaktadır. Kutsal toprakların kâfirlerin işgalinden kurtarılması sloganıyla başlayan bu hareketin, dinî amaçlarla yapıldığı vurgulanmaya çalışılmıştır. Oysa ki, Müslümanlar Kudüs’e Hz. Ömer devrinde (638 yılı) girmişti ve kutsal topraklar 450 yıldan fazla bir süredir Müslümanların elinde bulunuyordu ve bunca yıldır harekete geçmeyen Hıristiyan dünyası neden şimdi doğudaki din kardeşlerini kurtarmak için bir şeyler yapma gereğini duymuştu. Bu açıdan bakıldığında Haçlı Seferleri düşüncesinin doğuşunda siyasî, sosyal ve ekonomik sebeplerin çok daha etkili olduğu anlaşılmaktadır. Avrupa’nda uzun zamandır devam eden açlık, yoksulluk ve topraksızlık sorunu Avrupalı soyluları çözüm aramaya sevk etmekteydi. Ayrıca Batı Kilisesi’nin bu dönemde Bizans İmparatorluğu’nun içinde bulunduğu zayıf durumu değerlendirerek kudretini doğuda yayma isteği böyle bir seferi zorunlu kılıyordu

Balkanlar’da Türklerin ilerleyişleri I. Kosova savaşıyla farklı bir niteliğe büründü. Büyük bir kısmını Sırpların oluşturduğu Balkanlı Hıristiyanların Haçlı ordusu 15 Haziran 1389’da Kosova’da ağır bir mağlubiyete uğratıldı. Bu zaferle Türklerin Balkanlarda kalıcı oldukları ve burayı yurt edindikleri tescillenmiş oldu. Balkanlı tüm Hıristiyan güçler Osmanlı egemenliğini tanımak zorunda kaldılar.

Bizans devletinin gelirini oluşturan vergiler dolaylı ve dolaysız vergi olmak üzere iki başlık altında incelenebilir.

Bizans devlet yapısı içerisinde imparatorun yetkilerini sınırlandıran kurumları Senato, Dimos’lar, Kilise ve Ordu alt başlıkları altında toplamak mümkündür.

Kuropolatis, Bizans taşra teşkilatı içinde yer almaz.

Strator, imparatorluk sarayında ve eyalet yönetiminde kullanılan şeref unvanlarındandır ve 9. yüzyılın sonunda saray görevlileri arasında on dördüncü sırayı almaktadır. Bu göreve atanmanın bir alameti olarak görev verilen kişiye altın mücevherli kırbaç verilirdi.

A seçeneği dışındaki tüm seçenekler olumsuz sonuçlar doğursa da donanmayı lağvetmesi Bizans imparatorluğu için diğerlerinden daha vahim bir sonuç doğurmuştur. Bizans, Ceneviz’in müttefiki olduğu savaşta Venedik ve Ceneviz’in barış antlaşması yapması üzerine, 1299 yılında Venedik karşısında ağır bir mağlubiyete uğrayınca 1302’deki barış anlaşmasıyla Venedik’e hem güçlü bir savaş tazminatı hem de ticari büyük ayrıcalıklar vermek zorunda kaldı.